Mật ong là gì? Món quà từ thiên nhiên

Ong mật là một loại động vật được yêu chuộng nhất thế giới. Trên thế giới có hơn 80.000 loại côn trùng, chỉ riêng có ong mật mới là loại có thể cung cấp thức ăn cho người, nên con người luôn luôn đi tìm tòi và nghiên cứu về loại động vật nhỏ bé này

ONG MẬT VÀ MẬT ONG LÀ GÌ?

Ong mật là loại động vật kỳ lạ nhất thế giới. Trong họ côn trùng truyền phấn hoa như: ong mật, ong hồ, các loại kiến, các loại có vỏ cừng, các loại bướm. Thì ong mật là loại côn trùng truyền phấn hiệu quả nhất. Sự thích nghi của ong mật với truyền phấn thể hiện chủ yếu ở mặt kết cấu giải phẫu, thói quen sinh lý.

Về kết cấu giải phẩu, chân của ong mật có một bộ bàn trải rất thích hợp cho việc lấy phấn hoa, chân nó như một bàn trải, như một cái lược, cái bừa, cái làn để dựng phấn. Số hạt phấn hoa có thể mang trên mình ong có tời 5 triệu hạt, vượt xa các loại côn trùng khác.

Ong mật có thị giác và khứu giác đặc biệt, đôi mắt ong như hai kính viễn vọng, nhìn rất xa, có thể phân biệt các màu sắc: trắng, vàng, lam, tím nhạt và nhìn thấy cả tia tử ngoại mà mắt người không thể nhìn thấy được. Cơ quan khứu giác của ong là một cặp góc tương xứng, di động, không ngừng xoau bốn phía, có thể ngửi thấy mùi hoa với độ thơm cực ít, nên nó có thể tìm ngay tới mục tiêu, tiết kiệm thời gian đi tìm.

Ong mật với đôi cánh khỏe, tốc độ bay mỗi giây đạt 400 lần đập cánh, đạt 60km/giờ, một con ong mỗi lần bay đi có thể thu hút hoa phấn tới mấy trăm bông nên hiệu quả rất cao. Ngoài ra trong cơ thể ong còn có các túi mật hoa, có thể chứa trong một trọng lượng bằng một nửa trọng lượng cơ thể ong, tại tổ ong có kho chưa phấn hoa và mật hoa.

THÓI QUEN CỦA ONG MẬT

Về thói quen sinh lý mà nói thì ong mật là một loại côn trùng sống quần thể thích nghi mọi thời tiết, số lượng một đàn ong rất nhiều. Sự phân công của ong rất chặt chẽ, trở thành một quần thể có “tính xã hội” rõ ràng.

“Ong vũ” được gọi là “ngôn ngữ” của ong mật, có thể báo cho cả đàn địa điểm tập kết, về phương vị, cự ly và chùng loại nguồn mật, để cho đàn ong có thể tổ chức phù hợp lượng lao động hoàn thành nhiệm vụ hút mật và truyền phấn hoa. Đồng thời ong mật có một đặc tính chuyên môn nhất trí, mỗi lần đi hút nhụy là làm việc cho đến khi mật hoa và phấn hoa hết mới đi chỗ khác.

Đặc tính này có lợi cho ong mỗi lần đi hút mật và lấy thức ăn, chiến thắng được thiên tai và đấu tranh giữa các loài ông khác nhau để bảo vệ sự sinh tồn nói giống, như vậy có nghĩa là cũng có lợi cho thực vật thụ phấn oa. Ong mật và thực vật có một độ hòa hợp rất khéo léo mà côn trùng khác không thể có được, cho nên ong mật là loại côn trùng ưu tú nhất trong việc truyền phấn hoa.

QUÁ TRÌNH LẤY MẬT CỦA ONG

Ong mật là loại động vật bận bịu nhất. Vào mùa xuân ấm áp hoa nở khắp nơi, họ nhà ong luôn bận rộn ra vào tổ, đi làm việc, nuôi dưỡng ấu trùng ong, luôn làm sạch tổ ong, thải các phế vật, sau đó mới thành từng đàn đến vùng hoa hút mật. Số lượng vứt đi các “rác rưởi” và lượng phân hoa đem về gấp đến 1000 lần so với tổng lượng thức ăn một người/ngày.

Phấn hoa là tế bào sinh sản của thực vật, mỗi lần ong mật ra ngoài lấy hoa, bằng một cái vòi dài hình ống, ong thò vào tận nõn hoa để hút nhụy. Nhụy cái được ong thợ hút vào túi mật và trên thân ong dính đầy phấn hoa rồi từ hoa này ong thợ chuyển đi hoa khác, vậy là quá trình thụ phấn được ong thực hiện qua việc đi hút mật. Mỗi ong thợ, chân sau của ong có thể vê dính được 4 triệu hạt phân và có thể đủ thụ phấn cho 500 – 1000 bông hoa khác.

PHẤN HOA CỦA ONG VÀ PHẤN HOA THỰC VẬT

Nhưng phấn hoa ong khác phấn hoa thực vật nói chung. Phấn hoa ong là chỉ phấn hoa thực vật được ong lấy về tổ và qua gia công của ong. Cộng với việc lấy phấn hoa thực vật ong đã thêm vào các loại đường và chất dinh dưỡng khác. Qua phân tích, các nhà khoa học cho rằng giá trị dinh dưỡng của phấn hoa cao gấp 7 – 8 lần so với sữa ngữa và trứng gà, vì vậy mà đã có những tên gọi rất đẹp cho phấn hoa ong, nào là “kho dinh dưỡng siêu nhỏ, chất thiên nhiên cô đậm đặc”. Và theo phân tích thì hiện nay chưa có một loại dược liệu nào đặc biệt là thực phẩm thiên nhiên tốt như phấn hoa ong.

Nhưng điều làm người ta không vừa lòng là phấn hoa, đặc biệt là phấn hoa nhân tạo không thể làm cho cơ thể hấp thụ được hoàn toàn, hơn nữa trong cơ thể không tham gia được, hoặc chỉ là một phần nào đó tham gia vào quá trình trao đổi chất trong cơ thể con người.

Như vậy, ong mật đã đóng một vai trò quan trọng không thể thiếu được trong cuộc sống, nó đã đem phấn hoa của thiện nhiên rộng lớn làm thành một loại tặng phẩm quý báu của thiên nhiên ban cho con người, đó là mật ong.